2674 uur stond ik achter de camera de afgelopen 14 jaar. Lang? Dat valt op zich mee. Videomontage kost veel meer tijd. Dat weten veel mensen niet. In dezelfde periode zat ik 6802 uur achter de computer om iets moois van de geschoten beelden te maken. In deze blog laat ik een aantal montagetechnieken zien die je zelf ook kunt gebruiken.

Praktische montagetechnieken

Knippen/ plakken, dat is in de basis videomontage. Je knipt stukjes uit verschillende shots en plakt deze aan elkaar zodat ze een nieuw geheel vormen. Vroeger moest je de film fysiek knippen en weer aan elkaar klussen, nu doe je dat met software natuurlijk. Maar montagesoftware biedt veel meer mogelijkheden dan alleen knippen/ plakken.

1. Gooien met props

Een prop is een voorwerp, een rekwisiet bij de opnamen. Bijvoorbeeld een pen in een shot van een leerling die huiswerk maakt. Door props uit beeld te gooien en in een ander shot op te vangen, kun je een grappige overgang maken. De timing van de montage is essentieel. Een shot 1 frame langer of korter in beeld kan een groot verschil maken. Het voorbeeld komt uit een video die ik maakte samen met een aantal trainees van een farmaceutisch bedrijf.

2. Green screen

Green screen ken je waarschijnlijk wel. Met montagesoftware kun je een specifieke kleur ‘uitknippen’. Met een green screen wordt dat gebruikt om de achtergrond te verwijderen. Groen is handig omdat mensen over het algemeen niet groen zijn, maar hetzelfde trucje werkt ook met blauw bijvoorbeeld. Met AI kun je ook iets dergelijks doen, maar het resultaat is nog niet zo mooi en minder betrouwbaar. In de voorbeeldvideo heb ik green screen ook gebruikt om een ‘behind the scenes’ sfeer neer te zetten.

3. Cinemagraphic

Deze techniek is minder bekend en is meer kunstzinnig dan nuttig. Het is vaak een onmogelijke combinatie van beweging en stilstand. Bekijk het voorbeeld maar eens. Water is leuk om mee te spelen, maar wolken, verkeer of bijvoorbeeld een drukke winkelstraat lenen zich ook voor een cinemagraphic; een portretfoto van een persoon gecombineerd met een timelapse van een wolkenlucht op de achtergrond bijvoorbeeld, of een stilstaand beeld van een springend kind samen met voorbijrazend verkeer.

4. Point Of View (POV)

In een ‘Point Of View’ combineer je 2 shots: een shot van een figurant die ergens naar kijkt of wijst en een shot van waar hij of zij naar kijkt. Bijvoorbeeld: man harkt tuin en kijkt geschrokken omhoog, vervolgens shot van vliegende dino. Het leuke is dat je de figurant iets kan laten zien wat niet klopt of niet kan. Deze techniek is echt een klassieker. Het wordt al heel lang toegepast. Let er maar eens op als je een film, serie of reclame kijkt.

5. Overgang close-up/ totaal

Dit is nog zo’n klassieke montage techniek. Niks nieuws dus, maar ik vind het leuk om te maken. Wat houdt het in? Je laat iemand twee keer dezelfde handeling doen, bijvoorbeeld een deur openen en naar binnen lopen of een laptop dichtklappen. Één keer film je close-up en één keer een ruimer totaal beeld. In een snelle beweging (deur optrekken of scherm dichtklappen in dit geval) snij je van close-up naar totaal. De montage voelt niet meer als 2 shots aan, maar als 1 geheel. In het voorbeeld zitten 2 van dit soort overgangen.

6. Time lapse

Eenvoudig, maar veelzijdig; neem een lang proces op en versnel het in de montage. Wolken vliegen over, de zon verdwijnt razendsnel achter de horizon, de vloed komt in een paar seconden op, dat soort beelden. Bij evenementen pas ik het bijvoorbeeld toe om het vullen van de zaal in een paar sec te laten zien. Ik gebruik altijd een lange sluitertijd, zodat je veel bewegingsonscherpte ziet. De bewegingen zien er dan vloeiend uit.

7. Beeld- en kleurbewerking

Scheef, te blauw, onderbelicht, bibberig; er kan veel mis gaan bij opnames. Maar ook als het goed gaat (bij een opname van PelserFilm 😉 ) wil je het beeld vaak net een beetje mooier maken, of een specifieke kleurbewerking toevoegen. En soms is een situatie niet anders. Met een goede camera is er gelukkig vaak behoorlijk aan het beeld te ‘trekken’. In de video zie je een voorbeeld van kleurbewerking, origineel en bewerkt. Detail: met AI heb ik enkele mensen uit de voorgrond weggepoetst. 

Tot slot

Als je het slot van deze blog gehaald hebt, dan heb ik misschien schrijftalent, maar het is waarschijnlijker dat jij videomontage interessant vindt. Ga aan de slag, experimenteer met software en kijk op YouTube als je vastloopt.

Veel plezier!
Klaas Pelser